Oktober 2022

Ontwikkelingshulp in Oeganda: granny Janet en Noël House

Eersel - Stichting Weeskinderen in Rwanda zet zich in om hulp te bieden aan kansarme (wees)kinderen in Rwanda en/of andere Derde Wereldlanden zulks ter ondersteuning van projecten waarbij de primaire behoeften van deze (wees)kinderen, zoals voeding, gezondheids- zorg en onderwijs centraal staan. Via Grannies2GranniesFriesland hebben we financieel meegeholpen om voor granny Janet Namumbya een huisje te bouwen waar ze veilig met haar 5 kleinkinderen kan wonen.

Verslag door Grannies2GranniesFriesland

Op dinsdag 2 november 2021 bezoeken we granny Janet Namumbya voor de eerste keer. Zij is door de leden van haar grannygroep voorgedragen voor een nieuw stenen huisje. Als we aankomen rijden schrikken we als we de oude hut van Janet zien. Dit hutje is wel heel erg slecht.

Het hutje is gemaakt van palen, takken en rode aarde. Er zitten grote gaten in de muren, waardoor slangen, ratten en insecten naar binnen kunnen. Het golfplatendak wordt op zijn plaats gehouden door grote stenen, anders zou de wind er vat op krijgen. Als het regent wordt het nat in de oude hut. De vloer van de hut is niets anders dan aangestampte aarde.

Granny Janet Namumbya zit met haar vijf kleinkinderen op het erfje voor haar hut. Het is een rustig groepje. De kleinkinderen van Janet zijn nog betrekkelijk jong.

We maken een groepsfoto voor de oude hut. Van links naar rechts zijn het: Rose, Bahati, Mukisa, Jane en Peace. Daarnaast staat granny Janet. Zij heeft dus vier kleindochters en één kleinzoon te verzorgen. De kinderen zijn zeer schamel gekleed. Mukisa heeft een broekje aan waarvan het hele kruis eruit ligt. We kunnen zien dat hij zich ervoor schaamt.

Janet neemt ons mee naar binnen. Wee schrikken van de grootte van de hut. Als Janet languit ligt neemt zij de hele breedte van de hut in beslag. De hut is in het midden in tweeën gedeeld. Janet ligt samen met alle kleinkinderen in het piepklein vertrekje aan de rechterkant van het hutje.

Het linker vertrekje is een soort opslagruimte. Oma en de kleinkinderen slapen op een oud stukje schuimrubber, wat lappen en een kapot slaapmatje. Er zijn ook nog wat lappen om zich tegen de nachtelijke kou te beschermen. Het is een heel treurig gezicht.
We mogen granny Janet Namumbya vertellen dat zij binnenkort een mooi nieuw stenen huisje zal krijgen dat is betaald door de Stichting Weeskinderen in Rwanda. Judith, van de staf van PEFO, vertaalt het goede nieuws voor granny Janet. Als Janet door heeft dat zij een huisje krijgt reageert zij heel verheugd. Zij begint te lachen en klapt in haar handen. Ze slaakt kreten van vreugde.

Janet leidt ons nog rond over haar erfje. Naast haar huis kookt zij een grote pan met bruine bonen. Naast en achter haar hutje groeit vooral matoke. Dat zijn groene bananen die worden gekookt en die dan smaken naar aardappelen. Matoke is volksvoedsel nummer één in Oeganda.

Het leven van granny Janet Namumbya zal in januari of februari 2022 ten goede zijn gekeerd. Deze familie krijgt een veilige, droge en warme woon- en slaapplek. Janet laat ons via Judith weten hoe gelukkig zij zich voelt nu zij het goed nieuws heeft gehoord. We nemen afscheid van een blije Janet Namumbye en haar vijf lieve kleinkinderen. We hopen haar de volgende keer onder betere omstandigheden aan te treffen.

Op vrijdag 21 oktober 2022 bezoeken we granny Janet Namumbya en haar vijf kleinkinderen in hun nieuwe huisje. Het verschil met ons vorige bezoekje is enorm. Toen troffen we zeer sjofel geklede kinderen en een trieste granny Janet aan, nu kwamen ze ons zingend tegemoet gelopen. Het liedje was ‘Welcome dear visitors’, waarbij elk kind zich zingend komt voorstellen aan de bezoekers.

Het nieuwe huisje staat op een ruim en schoon erfje. Op de plaats van de oude hut ligt nu een ruwe hoop rode aarde. De aarde waarmee de oude hut was aangesmeerd, gaat weer op in de natuurlijke omgeving.

Als we het huisje zien valt onmiddellijk het bordje ‘Noël House’ op. Deze naam is dezelfde als het kindertehuis van Ria van de Ven in Rwanda. Dit is een heel mooie manier om haar te eren.
Granny Janet is ontzettend trots op haar nieuwe woning. Vol trots neemt zij ons mee naar binnen. In de woonkamer staat slechts een tafel, stoelen zien we niet. In beide slaapkamertjes staat één bed. Granny Janet slaapt samen met de jongste kleindochter in het rechter slaapkamertje. In het linker slaapkamertje slapen de overige vier kleinkinderen. De slaapkamertjes zijn echter volgestouwd met meubilair van de enig overgebleven zoon van granny Janet Namumbya.

De zoon van Janet Namumbya heeft namelijk een ongeluk veroorzaakt met dodelijke afloop. Direct na het ongeluk is deze zoon gevlucht en zijn moeder heeft hem sindsdien niet meer gezien. Ze maakt zich grote zorgen om hem. Als je in Oeganda een ongeluk veroorzaakt met dodelijke afloop moet je heel veel geld aan de nabestaanden betalen. Als je dat niet hebt, ga je voor jaren de gevangenis in. Deze zoon is de vader van de beide jongste kleinkinderen die bij granny Janet verblijven. Het zijn de kleindochters Jane en Peace.

Het nieuwe huisje van granny Janet staat precies op de plaats waar de hut stond die het eigendom was van deze zoon. Bedden, tafels, stoelen en alle persoonlijke bezittingen van de zoon staan nu op elkaar gestapeld in de beide slaapkamertjes. Onze tolk en begeleider Judith Adoo zal de groepsleider van de groep waartoe Janet Namumbya behoort nogmaals naar haar huisje sturen om haar te helpen de spullen zelf te gebruiken in haar woonkamer, beter op te ruimen of weg te doen. Zoals de situatie nu is werkt het niet.

Janet heeft als handeltje gekozen voor het houden van varkens. In eerste instantie handelde zij in tweedehands kleding, maar door de alsmaar stijgende prijzen in Oeganda (en de rest van de wereld), is in Oeganda de verkoop van (tweedehands) kleding helemaal stil komen te liggen. Het houden van varkens is echter een zeer lucratieve manier van geld verdienen. Gezonde varkens kunnen al na zes maanden drachtig worden en na hun dracht werpen zij rond de twaalf biggetjes. Naast het huisje is een kleine groentetuin. De meeste groente wordt echter verbouwd op een gehuurd perceeltje grond dat verder weg is gelegen.

De gezondheid van granny Janet Namumbya is verbeterd ten opzichte van vorig jaar, maar de gebeurtenissen rondom haar zoon geven haar heel veel stress. Janet ziet er ook erg triest uit als we hierover praten.

De kleinkinderen van granny Janet zijn rustig en bescheiden. Ze vertellen dat zij heel graag naar school gaan. We vragen de beide oudste kleinkinderen, Rose en Bahati, de schoolschriften te laten zien. Ze zijn trots op hun werk en ze lezen kleine stukjes voor uit hun schrift voor het vak Engels. Zij zitten nu in primary 2. De drie jongste kleinkinderen, Mukisa, Jane en Peace zitten alle drie nog in primary 1. Zij hebben nog geen werk mee naar huis en zij kunnen dus ook nog geen schriften laten zien.

De enig overgebleven dochter van Janet Namumbya woont bij haar moeder in. Zij slaapt elke nacht in het nieuwe huisje. We hebben deze dochter nog nooit ontmoet.

Later in de week bezocht Klaske de 5 kinderen op hun school, Lukolo Church of Uganda Primary School. De kinderen hebben het erg naar hun zin op school. Het is een hele leuke school met geweldige leerkrachten. Ze herkenden ons duidelijk en wilden graag weer op de foto.

Het nieuwe huis, het zonnepaneeltje, het handeltje, de sponsoring van drie van de vijf kleinkinderen en het verstrekken van de schoolmaaltijd hebben voor een enorm positieve wending in het leven van granny Janet Namumbya en haar kleinkinderen gezorgd. We willen de sponsors van het huisje en de sponsors van de kleinkinderen hier heel hartelijk voor bedanken.